หากพูดถึงงานหัตถกรรมไทย เชื่อแน่ว่าหลายคนจะนึกถึงศิลปะ ความประณีต อันเป็นเอกลักษณ์ของไทยที่ไม่มีชาติใดเหมือน งานหัตถกรรมของไทยได้พัฒนาสู่ผลิตภัณฑ์ในหลายรูปแบบ ผู้สร้างสรรค์งานศิลปะจำนวนไม่น้อยเลยทีเดียวที่ได้นำแนวคิด ความโดดเด่นของงานหัตถกรรมไทยไปเป็นแรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์ผลงาน เนื่องจากสินค้าหรือผลิตภัณฑ์เหล่านั้นมีกลิ่นอายของความเป็นไทยผสมผสานไปกับศิลปะอย่างลงตัว รวมทั้งยังมีความวิจิตรจากฝีมืออันพิถีพิถันจนเกิดเป็นผลงานที่งดงาม

         งานหัตถกรรมแรกเริ่มนั้นเกิดจากสร้างสรรค์เครื่องมือ เครื่องใช้ที่ทำขึ้นด้วยมือ อาทิ เครื่องจักสาน เพื่อใช้เป็นสิ่งอำนวยความสะดวกในการประกอบอาชีพ นอกจากนั้นยังเป็นใช้เป็นเครื่องบูชาด้านความเชื่อ ประเพณี หรือสร้างขึ้นเพื่อความสวยงาม โดยใช้วัตถุดิบจากธรรมชาติ ต่อมาได้พัฒนารูปแบบ ความคิดสร้างสรรค์จากช่างฝีมือ บวกกับการฝึกปรือความชำนาญทำให้งานหัตถกรรมมีเสน่ห์เฉพาะตัว อีกทั้งยังมีคุณค่าด้านศิลปะทำให้งานหัตถกรรมไทยกลายเป็นหนึ่งในสินค้าที่เป็นที่ต้องการของตลาดโลก

            ในบ้านเรานั้น สินค้าหัตถกรรมโดดเด่นไม่แพ้สินค้าอื่น ๆ เนื่องด้วยความงามด้านศิลปะอันบ่งบอกถึงความเป็นไทยนั้นดึงดูดสายตานักท่องเที่ยวได้เป็นอย่างดี รวมถึงมีการใช้วัสดุธรรมชาติซึ่งถูกใจผู้บริโภคยุคใหม่อย่างมาก โดยสินค้าหัตถกรรมที่นำเสนอเอกลักษณ์แห่งประณีตศิลป์ไทยมีหลากหลายประเภท เช่น ผ้าทอ ผ้าพันคอ อัญมณี เครื่องจักสาน เครื่องปั้นดินเผา เครื่องทองเหลือง ของแกะสลัก ผลิตภัณฑ์จากไม้ ของสะสมหรืองานประดิษฐ์ต่าง ๆ เป็นต้น

            กว่าสินค้าหัตถกรรมจะออกมาได้อย่างเยี่ยมยอดนั้น ช่างหัตถกรรมจะต้องใช้ความชำนาญ ควบคู่ไปกับความตั้งใจที่จะถ่ายทอดงานฝีมือออกมาอย่างสมบูรณ์ที่สุด เรียกได้ว่าการที่จะสร้างสรรค์ผลงานหัตถกรรมนั้นต้องใส่ใจทุกขั้นตอน ตั้งแต่การออกแบบ การผลิต กระทั่งเป็นผลงานชิ้นสมบูรณ์

            ความละเอียดลออพิถีพิถันอันเป็นเอกลักษณ์สำคัญของงานฝีมือไทยนี้เองที่เป็นแรงบันดาลให้สำนักส่งเสริมนวัตกรรมและสร้างมูลค่าเพิ่มเพื่อการค้า กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ได้ออกแบบตราสัญลักษณ์ T Mark หรือ Thailand Trust Mark ซึ่งตราสัญลักษณ์นี้สะท้อนภาพงานหัตถกรรมจักสานอันเป็นตัวแทนแห่งความประณีตพิถีพิถันออกมาเป็นตัว T ผ่านแนวคิด THAILAND-THAINESS-TRUST

            THAILAND – สัญลักษณ์นี้จะบอกต้นกำเนิดของสินค้าที่มีคุณภาพผ่านเอกลักษณ์ของธงชาติไทย เป็นการสร้างภาพจำของสินค้าไทยให้กับนานาประเทศ

            THAINESS – สะท้อนความพิถีพิถันในการผลิตสินค้า โดยใช้วิธีการสานอันเป็นตัวแทนความพิถีพิถันนั้น

            TRUST – แสดงถึงความเชื่อมั่นในคุณภาพที่ได้รับการคัดสรรได้มาตรฐานสม่ำเสมอในสินค้าทุกชิ้น เพื่อสร้างการยอมรับจากผู้บริโภค

            ตัวอย่างผู้ผลิตสายหัตถกรรมที่ผ่านการคัดเลือกและได้ตราสัญลักษณ์ T Mark การันตีคุณภาพสินค้าจากรัฐบาลไทย อย่างบริษัท อโยธยาเทรด(93) จํากัด ที่ผลิตสินค้าประเภทเฟอร์นิเจอร์ ของใช้ ของตกแต่งบ้าน โดยม.ล.ภาวิณี  สุขสวัสดิ์ ผู้ก่อตั้งแบรนด์ที่มีแนวคิดหลักจากการนำวัสดุจากธรรมชาติมาสร้างสรรค์เกิดเป็นผลงานอันมีเอกลักษณ์ไม่เหมือนใคร แต่แฝงความประณีตและสวยงามด้วยดีไซน์ระดับโลก อโยธาเทรดโดดเด่นเรื่องการออกแบบผสมผสานกับความสร้างสรรค์และแนวคิดรักษ์สิ่งแวดล้อม จึงได้นำผักตบชวา—วัชพืชไร้ประโยชน์สู่สินค้าของใช้ ของตกแต่งบ้านนานาชนิด ไม่ว่าจะเป็นตะกร้าสาน เสื่อ โคมไฟ ฉากกั้นห้อง โซฟา เก้าอี้นวม เหล่านี้ล้วนแล้วแต่ผลิตจากวัชพืชที่ทุกคนมองข้าม นอกจากนี้ยังมีการใช้วัสดุอื่นๆ ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมอย่าง ผ้าฝ้าย ผ้าทอใยกัญชง ไม้ไผ่ รวมถึงการนำกระดาษหนังสือพิมพ์เหลือใช้บรรจงสร้างเป็นสินค้าที่มีประโยชน์และสวยงาม

            ความคิดริเริ่มและความแปลกใหม่ยังคงคอนเซ็ปต์สร้างสิ่งใหม่จากสิ่งไร้ค่าได้อย่างน่าสนใจ เรียกว่าอโยธยาเทรดได้ตอบโจทย์การนำเสนอสินค้าหัตถกรรมที่มีกลิ่นอายความเป็นไทยอย่างสร้างสรรค์และหลากหลาย กระทั่งกวาดรางวัลดีเด่นด้านการออกแบบมาแล้วหลายเวทีทั้งในและต่างประเทศ

            อย่างที่ทราบกันดีว่าอโยธยาเทรดมุ่งเน้นแนวคิดการผลิตสินค้าที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม วัตถุดิบอย่างกัญชงก็คัดสรรและปลูกโดยชาวเขาในภาคเหนือเพื่อนำมาผลิตเป็นสินค้าต่าง ๆ ถือเป็นการส่งต่อและสร้างเสริมอาชีพให้แก่ชุมชนไปในขณะเดียวกัน อีกทั้งอโยธยาเทรดยังให้ความสำคัญและให้คุณค่าของทรัพยากรบุคคลส่งผลให้พนักงานมีคุณภาพชีวิตที่ดี มีความสุขในการทำงาน และได้เผื่อแผ่สิ่งดีๆ สู่สังคม กล่าวได้ว่าเป็นแบรนด์ไทยคับแน่นด้วยคุณภาพและรับผิดชอบต่อสังคม ทำด้วยใจเพื่อความเป็นเลิศตรงตามคอนเซ็ปต์ Thailand  Trust  Mark

            อีกหนึ่งตัวอย่างของบริษัทสายงานหัตกรรมที่เข้าร่วมโครงการ T Mark ประเภทอุตสาหกรรมไลฟ์สไตล์ที่ตอบโจทย์ทั้งความประณีตผสานภูมิปัญญาไทยนั่นคือพรมทอมือ จากบริษัท คาร์เปท เมกเกอร์ (ประเทศไทย) จำกัด  ซึ่งแค่ชื่อก็บ่งบอกถึงความเชี่ยวชาญด้านการสร้างสรรค์พรมแล้ว เมื่อบวกกับดีไซน์ ลวดลายที่มีเอกลักษณ์ และความคิดที่ไม่หยุดนิ่ง ทำให้คาร์เปท เมกเกอร์เป็นบริษัทที่มีชื่อเสียงด้านการผลิตพรมหลากหลายรูปแบบ รวมถึงได้ร่วมมือทอพรมคุณภาพสูงให้กับบริษัทชั้นนำทั่วโลก และสถานที่สำคัญต่างๆ ผลงานของคาร์เปท เมกเกอร์ปรากฏอยู่บนเรือ Super Yacht  เครื่องบิน Private Jet รวมทั้ง Hi End Fashion หลายแบรนด์ดัง เป็นต้น มุ่งเดินสู่เป้าหมายการเป็นผู้นำด้านพรมทอมืออย่างต่อเนื่อง

            เมื่อเดือนกลางเดือนกันยายนที่ผ่านมาคาร์เปท เมกเกอร์เข้าร่วมโปรเจคที่น่าสนใจอย่างUpcycling หรือกระบวนการนำวัสดุเหลือใช้มาสร้างผลิตภัณฑ์ที่มูลค่า ซึ่งจัดโดยศูนย์วิจัยและนวัตกรรมเพื่อความยั่งยืน (RISC) โดย บริษัท แมกโนเลีย ควอลิตี้ ดีเวล็อปเม้นต์ คอร์ปอเรชั่น จำกัด (MQDC) ในงานจัดแสดง UPCYCLING FOR A BETTER WORLD 2019 คาร์เปท เมกเกอร์ได้นำเสนอ พรมทอมือคุณภาพเยี่ยมที่ทำจากเส้นใยของขยะขวดพลาสติกจากท้องทะเล ซึ่งนับว่าเป็นครั้งแรกของโลกที่ได้เห็นพรมทอมือจากเส้นใยของเหลือใช้ผืนนี้ด้วยเช่นกัน

            เส้นใยที่ผ่านการทอมือของคาร์เปท เมกเกอร์ล้วนแล้วแต่มีความพิถีพิถันผ่านกระบวนการสร้างที่น่าทึ่งประกอบฝีมือของช่างและทีมออกแบบกลายเป็นแรงผลักดันสำคัญที่ทำให้คาร์เปท เมกเกอร์กลายเป็นที่รู้จักอย่างแพร่หลาย ในขณะเดียวกันนั้นคาร์เปท เมกเกอร์ยังส่งเสริมความรู้ของกำลังคน และปรับตัวตามยุคสมัยแห่งนวัตกรรมได้อย่างสมบูรณ์แบบ

            แนวคิดของอโยธยาเทรดและคาร์เปท เมกเกอร์เป็นกระบวนการสำคัญของการผลิตและการออกแบบงานหัตกรรมอันโดดเด่นโดยมีธรรมชาติมาเกี่ยวข้องเสมอไม่ว่าทางใดทางหนึ่ง ซึ่งนั่นเป็นหนึ่งซึ่งเป็นหลักการสำคัญของ T Mark ที่เน้นอุตสาหกรรมสีเขียว หรือ Green Industry หรือการประกอบกิจการที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม เพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน มุ่งเน้นการพัฒนาและปรับปรุงกระบวนการผลิต และการบริหารจัดการสิ่งแวดล้อมอย่างต่อเนื่อง รวมถึงมีความรับผิดชอบต่อสังคม การผลิตสินค้าสินค้าของผู้ผลิตทั้งสองรายนี้จึงมีเอกลักษณ์และคุณภาพสูง มีมิติ ดีต่อสิ่งแวดล้อม และสร้างมาตรฐานตามคุณสมบัติของ T Mark เสริมความมั่นใจให้แก่ผู้บริโภค รวมถึงนำภาพลักษณ์ของสินค้าไทยออกสู่สายตาประชาคมโลกอีกด้วย

            นี่เป็นเพียงสองธุรกิจตัวอย่างเท่านั้น ปัจจุบันยังมีผู้ประกอบการด้านงานหัตถกรรมอีกมากมายที่ได้รับการคัดเลือกจาก Thailand Trust Mark ใช้ความคิดสร้างสรรค์หลอมรวมกับภูมิปัญญาต่อยอดสินค้าและผลิตภัณฑ์ที่เป็นเอกลักษณ์ของชาติให้เป็นที่รู้จักทั่วโลก

            มาร่วมเป็นส่วนหนึ่งในการเผยแพร่ความเป็นไทยผ่านสินค้าและหัตถกรรมไทยกับโครงการ Thailand Trust Mark สามารถสอบถามหรือศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ www.thailandtrustmark.com/th หรือ โทร. 02-507-8266, 8274, 8287