การเลิกรา ย่อมไม่ใช่เรื่องที่คู่รักคู่ไหนอยากให้เกิดขึ้น ยิ่งเป็นคู่ที่ก่อร่างสร้างครอบครัวมีลูกด้วยกันแล้วยิ่งแล้วใหญ่ เพราะชีวิตคู่มันไม่ได้มีแค่สามีภรรยาอีกต่อไป แต่มีเจ้าตัวน้อยเข้ามาเป็นส่วนสำคัญ แต่เมื่อชีวิตรักมันไม่สามารถไปต่อได้แล้ว บางครั้งการแยกทางอาจเป็นทางออกที่ดีกว่า คำถามคือจะทำอย่างไรให้กระทบกับเด็กน้อยที่สุด

การพูดความจริง
การพูดคุยยังคงเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุดสำหรับทุกความสัมพันธ์เสมอ และการแยกทางกันคือเรื่องสำคัญที่เราควรให้ลูกมีส่วนร่วม สิ่งที่พ่อแม่ควรทำก็คือ พูดกับลูกด้วยความจริง โดยเลือกใช้คำหรือข้อความที่เหมาะสมกับวัย ไม่ควรโกหก แต่ควรให้เหตุุผล และความเชื่อมั่นในอนาคตกับเขา รวมไปถึงพร้อมตอบคำถามในสิ่งที่เขาสงสัย

ให้ความชัดเจนว่าไม่ใช่ความผิดของลูก
ด้วยประสบการณ์และความคิดของเด็ก เขาไม่สามารถเข้าใจได้ด้วยตัวเองว่า ปัญหาในความสัมพันธ์มันซับซ้อนเพียงไหน แล้วใครเป็นต้นเหตุที่ทำให้ครอบครัวของเขาไม่เหมือนเดิม สิ่งที่เด็กจะวนกลับมาเป็นอย่างแรกก็คือ การโทษตัวเอง ว่าพวกเขาคือต้นเหตุที่ทำให้พ่อกับแม่แยกทางกัน หน้าที่ของพ่อและแม่ก็คือ การทำให้เขามั่นใจ บอกให้ชัดเจนว่าสิ่งที่เกิดขึ้นไม่ใช่ความผิดของเขา และแม้ว่าพ่อกับแม่จะไม่ได้อยู่ด้วยกันแล้ว แต่ความรักที่มีให้กับเขานั้นไม่เปลี่ยนแปลง

วางแผนการเลี้ยงดูลูกให้ชัดเจน
เราเข้าใจดีว่า เมื่อความสัมพันธ์ใดจบลงไปแล้ว เราคงอยากจะเกี่ยวข้องกันให้น้อยที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ แต่สิ่งนี้คงใช้ไม่ได้กับคนเป็นพ่อและแม่ สิ่งที่พ่อและแม่ควรจะต้องทำ และกำหนดให้ชัดเจนก็คือ วิธีการเลี้ยงลูกต่อจากนี้ คุณจะให้เวลาลูกอย่างไร ให้เด็กสามารถได้รับความรักและความอบอุ่นไม่แตกต่างจากเดิม โดยจะต้องตกลงกันให้ชัด และพูดคุยกับลูกอย่างตรงไปตรงมา

รับฟังความรู้สึกของลูก
ทุกการเปลี่ยนแปลงมาพร้อมกับช่วงเวลาที่ยากลำบากที่สุด นั่นก็คือ การปรับตัว ในช่วงเวลานี้ผู้เป็นพ่อและแม่ควรจะให้ความสำคัญอย่างยิ่ง แม้ว่าจะแยกทางกันแล้ว แต่การรับฟังความรู้สึกของลูกอยู่อย่างสม่ำเสมอ ถือเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้ครอบครัวของคุณก้าวผ่านช่วงเวลาที่ยากลำบากไปได้ การรับฟัง ไม่ใช่การคาดคั้น แต่เป็นการแสดงให้ลูกเห็นว่าเขาไม่ได้ผ่านความรู้สึกแย่ ๆ เหล่านี้ไปตัวคนเดียว เขายังมีพวกคุณอยู่ด้วยเสมอ

การหย่าร้างไม่ใช่เรื่องง่าย ยิ่งเป็นครอบครัวที่มีลูกด้วยแล้วยิ่งยากไปกันใหญ่ นี่เป็นเพียงแค่แนวทางเท่านั้น แต่ละครอบครัวย่อมมีปัญหาที่แตกต่าง และข้อจำกัดที่ไม่เหมือนกัน ดังนั้นคุณพ่อและคุณแม่ที่ตัดสินใจจะแยกทางกันแล้วก็ควรจะนำไปปรับใช้ให้เหมาะสมกับตัวเอง แต่สิ่งหนึ่งที่เราอยากให้ทุกคนให้ความสำคัญเป็นอันดับหนึ่งเลยก็คือ ลูก เพราะเขาคือผลที่เกิดขึ้นจากความสัมพันธ์ของผู้เป็นพ่อและแม่ และเป็นคนที่ต้องปรับตัวกับความเปลี่ยนแปลงนี้ด้วยเช่นกัน

ในยุคนี้ที่เทคโนโลยีเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของวิถีชีวิต บวกกับการที่พ่อแม่มีภาระหน้าที่เข้ามาช่วงชิงเวลาจนทำให้บางครั้งพวกเขาผลักภาระการเลี้ยงดูลูกให้กับเทคโนโลยี ทำให้นี่กลายเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้เด็กยุคใหม่มีภาวะสมาธิสั้นมากยิ่งขึ้น จนนำไปสู่ปัญหาด้านพัฒนาการและสมอง แต่ใช่ว่าเรื่องเหล่านี้จะแก้ไขไม่ได้ เพียงแค่มันต้องอาศัยความอดทน ระยะเวลา และความทุ่มเทอย่างมาก

สิ่งแรกที่พ่อแม่ที่มีลูกมีภาวะสมาธิสั้น หรือสมาธิบกพร่องต้องรู้ก่อนเลยก็คือ การที่เด็กเป็นแบบนี้ไม่ได้เกิดขึ้นจากความตั้งใจของพวกเขา พวกเขาไม่ได้ตั้งใจจะซน หรือแกล้งจะไม่เชื่อฟัง ทั้งหมดมันเกิดจากอาการผิดปกติทางสมอง ทำให้ความสามารถในการควบคุมตัวเองของพวกเขาลดน้อยลงไป หากปราศจากความเข้าใจในตรงนี้ แล้วโต้ตอบเด็ก ๆ กลับไปด้วยอารมณ์หงุดหงิด เด็กก็จะโต้ตอบกลับมาด้วยอารมณ์ที่รุนแรงไม่แพ้กัน มันจะนำไปสู่พฤติกรรมก้าวร้าว และการใช้ความรุนแรงที่มากขึ้นได้

ต่อมาก็คือ การกำหนดกิจกรรมในการใช้ชีวิตของเด็ก ๆ โดยเฉพาะการให้เด็กอยู่กับหน้าจอตลอดเวลานั้น เป็นสิ่งที่ไม่ควรเกิดขึ้น โดยเฉพาะกับเด็กก่อนวัย 2 ขวบ แล้วถึงจะมากกว่านั้น ก็ควรจำกัดเวลาการเล่น มีการตกลงให้ชัดเจนถึงระยะเวลาที่เหมาะสม อาจจะใช้การตั้งเวลาผ่านนาฬิกาที่แสดงให้เด็ก ๆ เห็นชัด ๆ จะทำให้พวกเขาสามารถรับรู้ถึงเวลาได้ง่ายมากขึ้น ไม่เพียงเท่านั้น การคัดเลือกกิจกรรมที่จะให้เด็กเล่นเองก็สำคัญ ลองเปลี่ยนเป็นกิจกรรมที่ใช้เวลานานขึ้น แต่สร้างความแปลกใหม่ได้เสมอ เช่น การต่อจิ๊กซอว์ หรือการต่อตัวต่อ เพื่อให้เด็ก ๆ สามารถใช้ความคิดสร้างสรรค์จดจ่อกับสิ่งที่อยู๋ตรงหน้ามากขึ้น

อีกหนึ่งอย่างที่พ่อและแม่ควรจะต้องทำก็คือ การหมั่นแสดงความชื่นชมและให้รางวัลอยู่เสมอ แม้จะเป็นเรื่องเล็ก ๆ น้อย ๆ แต่การกระตุ้นด้วยความรู้สึกดี ๆ ย่อมเป็นสิ่งที่ทำให้เด็ก ๆ กระตือรือร้นอยากจะทำสิ่งที่ทำอยู่มากขึ้น และการให้รางวัลก็ควรจะเป็นการให้ในทันที ถึงอย่างนั้นก็ไม่ได้หมายความว่าจะชื่นชมจนปล่อยปะละเลยเมื่อเด็กทำผิด เพียงแต่อาจจะต้องเริ่มด้วยการลงโทษที่ไม่หนักก่อน เช่น การงดให้รางวัล หรือการนั่งสงบสติอารมณ์ตรงมุมห้อง เป็นต้น และการลงโทษควรเริ่มต้นหลังจากผ่านการฝึกสมาธิไปสักระยะแล้ว

การเปลี่ยนสภาวะแวดล้อมให้ลูกเองก็เป็นสิ่งจำเป็นเช่นเดียวกัน การฝึกให้พวกเขาอยู่ในสภาวะที่มีสิ่งเร้าไม่มาก เช่น ห้องที่ได้รับการจัดอย่างเป็นระเบียบ ไม่ตกแต่งด้วยลวดลายที่ฉูดฉาด ไม่มีเสียงโทรทัศน์รบกวน ลดการพาไปเที่ยวศูนย์การค้า รวมถึงการพูดคุยกับพวกเขาด้วยเสียงที่ไม่ดัง และที่สำคัญคือพ่อกับแม่ไม่ควรทะเลาะหรือใช้ความรุนแรงต่อหน้าลูกด้วย อย่างไรก็ตามนี่เป็นเพียงวิธีที่สามารถเริ่มทำได้ด้วยตัวเอง แต่กระบวนการรักษาทั้งหมดควรอยู่ภายใต้ความคิดเห็นของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ

กลายเป็นข่าวสะเทือนใจขึ้นมาในสังคม เมื่อมีข่าวเด็กชายชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ถูกชายอีกคนที่ปลอมโปรไฟล์บนโซเชียลมีเดียเป็นหญิงสาวสวย หลอกพูดคุยและให้ถ่ายคลิป และภาพอนาจาร หลังจากนั้นก็นำภาพมาแบล็กเมล์ ขู่รีดไถเงิน จนทำให้เด็กเกิดความเครียด นำไปสู่เหตุการณ์เศร้า น้อง ม.5 คนนี้ตัดสินใจขโมยปืนของพ่อมาก่อเหตุยิงตัวเองเสียชีวิต แม้ว่าคดีนี้เจ้าหน้าที่ตำรวจจะสามารถควบคุมตัวผู้ต้องหาได้แล้ว แต่ปฏิเสธไม่ได้จริง ๆ ว่านี่ไม่ใช่ครั้งแรก และมันอาจจะไม่ใช่ครั้งสุดท้าย เพราะอาชญากรรมออนไลน์มันยากต่อการควบคุม และมันสามารถพัฒนาไปได้เรื่อย ๆ ดังนั้นสิ่งที่สำคัญที่สุดก็คือ เราจะหาวิธีป้องกันเรื่องเหล่านี้อย่างไร

สิ่งหนึ่งที่เราต้องยอมรับร่วมกันก่อนก็คือ เด็กและวัยรุ่น นอกเหนือไปจากโรงเรียนแล้ว สถาบันที่ใกล้ชิดกับพวกเขามากที่สุดก็คือ สถาบันครอบครัว การดูแลและป้องกันทั้งหมดก็จำเป็นต้องเริ่มต้นที่จุดนี้ด้วยเช่นกัน แน่นอนว่าโลกออนไลน์ หรือโซเชียลมีเดียของเด็กนั้นเป็นเรื่องส่วนตัว พ่อและแม่ไม่ควรล่วงละเมิดสิทธิความเป็นส่วนตัวตรงนี้ แต่เรายังมีวิธีที่สามารถปลูกฝังให้ลูก ๆ สามารถรู้เท่าทันเรื่องพวกนี้ได้

อย่างแรกเลยก็คือ เราต้องให้พวกเขาทำความเข้าใจก่อนว่า การจะโพสต์อะไรลงไปในโซเชียลมีเดียนั้น มันจะคงอยู่บนโลกออนไลน์นั้นตลอดไป ยากเหลือเกินที่จะถูกลบให้หายไปได้ เพราะเมื่อตัดสินใจโพสต์ไปแล้ว เราไม่มีทางรู้ได้เลยว่าอีกฝ่ายจะเซฟข้อมูลนั้นเก็บไว้หรือไม่ หรือเขาจะส่งต่อไปให้ใครหรือเปล่า ถ้าเด็ก ๆ เข้าใจในตรงจุดนี้ เขาก็จะสามารถระมัดระวังตัวได้มากขึ้น ไม่ปล่อยภาพส่วนตัว หรือข้อมูลส่วนตัวใด ๆ ให้กับคนที่ไม่คุ้นเคย

การสื่อสารระหว่างครอบครัวเองก็เป็นสิ่งสำคัญ อย่างที่ทราบกันว่าในช่วงวัยรุ่นนั้น เป็นวัยที่อยากรู้อยากลอง ทำให้วิจารณญาณในการไตร่ตรองนั้นอาจจะยังไม่ครบถ้วนสมบูรณ์นัก และเมื่อพ่อหรือแม่พูดคุยสั่งสอน หากเข้าไปพูดผิดวิธี จากการยอมรับก็อาจจะกลายเป็นการต่อต้านไปก็ได้ การใช้จิตวิทยาทำความเข้าใจจึงเป็นสิ่งสำคัญที่พ่อและแม่ควรจะต้องเรียนรู้ อาจจะเริ่มต้นจากการเปิดใจกว้าง ไม่ด่วนตัดสินสิ่งใดไปก่อน แล้วดุด่าว่ากล่าวโดยไม่ฟังเหตุผล การรับฟังนั้นสำคัญมาก ๆ สำหรับเด็กวัยนี้

แต่ถ้า มันเกิดปัญหาขึ้นมาแล้ว สิ่งที่ต้องทำเป็นอย่างแรกเลยก็คือ การทำให้เด็กพวกเขารู้ว่า เขาจะมีพ่อและแม่อยู่ด้วยเสมอ ไม่ว่าเรื่องราวมันจะเลวร้ายขนาดไหน ครอบครัวจะผ่านมันไปด้วยกัน หลังจากนั้นก็คอยดูแลสภาพจิตใจของพวกเขาอย่างใกล้ชิด ทำความเข้าใจว่าทุกคนสามารถผิดพลาดได้ ซึ่งสิ่งสำคัญก็คือ เมื่อผิดพลาดแล้ว เราจะยอมรับและแก้ไขมัน หรือเลือกที่จะหนีมันไป สุดท้ายคือเชื่อมั่นใจตัวของพวกเขาว่าถ้าผ่านเหตุการณ์ร้ายในครั้งนี้ไปได้แล้ว มันจะกลายเป็นบทเรียนและทำให้พวกเขาเติบโตขึ้น

ทั้งหมดทั้งมวลที่กล่าวไปนั้น มันมีจุดเริ่มต้นง่าย ๆ มาจากการสื่อสารกันในครอบครัว หากทุกคนในครอบครัวมีการสื่อสารกันอย่างสม่ำเสมอ ไม่ทำให้ลูกรู้สึกห่างเหินจนไม่กล้าจะเปิดใจ เมื่อมันเกิดปัญหาขึ้น พ่อและแม่จะกลายเป็นตัวเลือกแรกที่พวกเขาเข้ามาขอความช่วยเหลือ แต่ถ้าคนเป็นพ่อและแม่ตั้งป้อมขึ้นมาแต่แรกว่า ลูกจะไม่สามารถผิดพลาดได้ ทุกอย่างจะต้องสมบูรณ์แบบ นั่นจะกลายเป็นความกดดันที่อาจนำไปสู่ปัญหาที่ท้ายที่สุดแล้วเราจะแก้ไขมันไม่ทัน

เพราะฉะนั้นอย่าลืมว่า… บางครั้งเราก็ต้องปล่อยให้ลูกผิดพลาดบ้าง เขาจะได้เรียนรู้ และเติบโตขึ้น หน้าที่ของคนเป็นพ่อและแม่ อาจจะไม่มีอะไรซับซ้อน นอกเหนือไปจากการทำให้พวกเขาแน่ใจว่า คุณจะอยู่ข้าง ๆ เขาไม่ว่าจะเกิดอะไรขึ้น

หากจะบอกว่าใครในครอบครัวที่จะสามารถเป็นต้นแบบให้กับคนที่เป็นลูกสาวได้ก็คงหนีไม่พ้นคนเป็น แม่ ทั้งบทบาททางเพศ และการแสดงออก รวมไปถึงรูปลักษณ์ภายนอก ต่างสามารถส่งเป็นอิทธิพลจากแม่ไปสู่ลูกได้แทบทั้งสิ้น เพราะฉะนั้นเราจึงมักจะเห็นคู่แม่ลูกที่สนิทสนมกัน ชักชวนกันแต่งตัว หรือแชร์ประสบการณ์ที่เกิดขึ้นระหว่างกัน เพราะท้ายที่สุดแล้วจะมีใครเข้าใจผู้หญิงได้ดีกว่าผู้หญิงได้อีก เพราะฉะนั้นวันนี้เรามาดูกันดีกว่าว่า เรื่องเล็ก ๆ แต่แสนสำคัญ ที่คนเป็นแม่ควรถ่ายทอดให้ลูกสาวมีอะไรบ้าง

มอบความฝันและแรงบันดาลใจ

ทุกคนมีแบบอย่างที่เอาไว้ยึดถือเพื่อเจริญเติบโตอยู่แล้ว และการแสดงให้ลูกสาวของคุณได้เห็นผู้หญิงที่ประสบความสำเร็จในชีวิต ไม่ว่าจะเป็นในด้านสาขาวิชาชีพต่าง ๆ ทั้งศิลปิน, แพทย์, วิศวกร หรือนักธุรกิจ จะเป็นตัวช่วยจุดประกายความฝันให้กับเด็ก ๆ โดยที่ไม่ได้จำกัดแค่อาชีพที่ถูกเหมารวมว่าเหมาะกับผู้หญิงเท่านั้น

อนุญาตให้ลูกเป็นมนุษย์ที่สามารถผิดพลาดได้

การผิดพลาดไม่ใช่เรื่องที่แย่เสมอไป เพราะบางครั้งการผิดพลาดก็นำไปสู่การเรียนรู้เพื่อที่จะได้กลายเป็นคนที่ดีขึ้นยิ่งกว่าเดิม บางครั้งเราอาจจะลองปล่อยให้ลูกสาวได้ออกไปใช้ชีวิตด้วยตัวเอง คอยเฝ้ามองอยู่ห่าง ๆ และคอยแนะนำสิ่งที่เป็นกังวลแบบไม่บังคับ ให้โอกาสลูกได้ผิดพลาด และพร้อมจะโอบอุ้มลูกเมื่อเธอล้มลง อาจจะเป็นทางเลือกที่ดีสำหรับการเติบโตของเด็ก ๆ ก็ได้

เป็นเพื่อนให้ได้เท่ากับที่เป็นแม่

บางครั้งการวางตัวว่าเป็นแม่ อาจจะมาพร้อมบทบาทที่เด็ก ๆ ไม่กล้าที่จะเข้าถึง การยอมอ่อนลงมา แล้วเปิดกว้างในเรื่องต่าง ๆ แชร์สิ่งที่สนใจในวัยเด็ก แชร์ประสบการณ์ที่ผ่านมา รับฟังสิ่งที่เกิดขึ้น และพร้อมจะให้คำแนะนำอย่างหวังดี โดยที่ไม่ด่วนตัดสิน อาจเป็นหนทางที่ทำให้คุณกับลูกสาวเปิดใจเข้าหากันได้ง่ายมากยิ่งขึ้น

อยู่ตรงนั้นเพื่อลูกสาวของคุณ

ในชีวิตหนึ่ง แน่นอนอยู่แล้วว่าไม่มีใครอยากเจอปัญหา ยิ่งเป็นช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อด้วยแล้ว ปัญหาเล็ก ๆ สำหรับคุณอาจจะเป็นเรื่องใหญ่สำหรับเขาก็ได้ ดังนั้นการแสดงออกให้เห็นว่าคุณอยู่ตรงนี้เพื่อเขา และไม่ว่าเขาจะเจอปัญหาอะไร คุณก็พร้อมจะรับฟังและแก้ไขไปด้วยกัน แม้บางครั้งมันอาจจะทำให้คุณรู้สึกเสียใจ หรือผิดหวังไปบ้าง แต่อย่างน้อยการที่ลูกได้ก้าวเข้ามาขอความช่วยเหลือ นั่นคือโอกาสของการได้ทำหน้าที่แม่อย่างเต็มตัวแล้ว

เติมเต็มจินตนาการให้เธออยู่บ่อย ๆ

ในวัยที่กำลังโต กำลังเรียนรู้ และกำลังลองผิดลองถูกนั้น การเปิดโอกาส และหยิบยื่นสิ่งแปลก ๆ ใหม่ ๆ ให้ลูกสาวของคุณ เป็นอีกหนึ่งสิ่งที่สำคัญ คอยเติมจินตนาการให้เธอสามารถมองเห็นภาพของตัวเองในอนาคต ปล่อยให้ลูกสาวของคุณได้ฝันในแบบที่อยากเป็น นี่เป็นสิ่งเล็ก ๆ ที่เด็กทุกคนต้องการ

แสดงให้เห็นว่าความรักที่แท้จริงเป็นอย่างไร

ความรักเป็นเรื่องยากจะเข้าใจ และเด็ก ๆ คงหาตัวอย่างจากไหนไม่ได้นอกจากครอบครัวของเธอเอง แสดงให้เห็นผ่านสามีของคุณว่าการแสดงออกของความรักที่แท้จริงเป็นอย่างไร การรักใครสักคนอย่างจริงใจ และยอมรับตัวเองว่าเธอเองก็สมควรจะมีความรักดี ๆ เช่นกัน ทำให้เธอมองเห็นคุณค่าในตัวเอง และรักตัวเองมากพอจนสามารถเผื่อแผ่ไปสู่คนรอบข้างได้

แสดงให้ลูกของคุณเห็นว่าการเป็นแม่คนคืออะไร

แน่นอนว่าอาจจะไม่ใช้ผู้หญิงทุกคนที่อยากจะเป็นแม่คน แต่การแสดงให้เห็นว่าการเป็นแม่ที่แท้จริงนั้นคืออะไร ย่อมเป็นสิ่งสำคัญเพื่อให้ลูกสาวของคุณเข้าใจถึงบทบาทอันแสนสำคัญนี้ แล้วก็เช่นกันที่ว่า ในแต่ละครอบครัวย่อมนิยามความเป็นแม่ไม่เหมือนกัน ดังนั้นแค่แสดงออกให้ชัดเจนก็เพียงพอว่า ไม่มีใครในโลกนี้รักลูกสาวของคุณได้มากกว่าคุณอีกแล้ว แค่นี้ก็เพียงพอจะเป็นตัวอย่างความรักอันไร้เงื่อนไขนี้ได้แล้วล่ะ

เรารู้ดีว่าการเป็นแม่คนมันไม่ใช่เรื่องง่ายเลย การมีลูกสาวเพิ่มเข้ามาก็ย่อมมาพร้อมกับความคาดหวัง และความกังวลต่าง ๆ นา ๆ แล้วถ้าเกิดเราลองลดความคาดหวังนั้นดู แล้วมองลูกในฐานะอื่น ๆ ที่ไม่ใช่แค่เป็นลูกสาวคนหนึ่งดูบ้าง เราอาจจะได้เห็นสิ่งเล็ก ๆ ที่แสนสำคัญก็ได้ ความสัมพันธ์ของคุณแม่และลูกสาวก็อาจจะดีขึ้นยิ่งกว่าเดิมก็ได้นะ

เรียบเรียงจาก: The 10 ‘Golden Rules’ Every Mom With A Daughter Should Follow | YourTango